Opakowania pod nadzorem
Butelka będzie możliwie najcieńsza, karton - najlżejszy. Sklepy przyjmą na wymianę opakowania wielokrotnego użytku. Wszystko to przewiduje projekt ustawy, który Sejm rozpatrzy w tym tygodniu.
Projektowana ustawa o opakowaniach i odpadach opakowaniowych ma służyć ochronie środowiska - co podkreślono w jej pierwszym artykule - przy okazji dostosuje polskie prawo do standardów europejskich.
Stosować się ją będzie do opakowań, które są przedmiotem działalności gospodarczej na terenie kraju oraz wprowadzanych na polski obszar celny w ramach procedury dopuszczenia do obrotu. Poza jej zasięgiem pozostaną tylko opakowania eksportowane. Aby nie było wątpliwości: w rozumieniu projektu opakowaniem jest wszystko, w czym kupujemy cokolwiek. Chodzi o wyrób wykonany z jakichkolwiek materiałów, przeznaczony do przechowywania, ochrony, przewozu, dostarczania lub prezentacji wszelkich produktów - od surowców do towarów przetworzonych.
Wielokrotny użytek i późniejszy odzysk
Długa jest lista obowiązków producentów i importerów opakowań. Mają baczyć na jak najmniejszą szkodliwość dla środowiska tych produktów. Ich objętość i masa opakowań ma być ograniczona do niezbędnego minimum. Trzeba je zaprojektować i wykonać tak, by możliwy był ich wielokrotny użytek i późniejszy odzysk, "a jeśli nie jest możliwe spełnienie obu tych wymagań, to przynajmniej odzysk", najlepiej - recykling. Mają zawierać możliwie najmniejszą ilość substancji i materiałów stwarzających zagrożenie dla ludzi i środowiska.
Maksymalna suma zawartości ołowiu, kadmu, rtęci i chromu sześciowartościowego w opakowaniu nie może przekroczyć 100 mg/kg (dalej: czterech metali ciężkich). Zakłada się jednak, że minister właściwy do spraw środowiska (dalej: minister) określi w rozporządzeniu rodzaje opakowań zwolnionych z tego wymagania. Inna delegacja pozwoli mu określić zalecaną metodę odzysku oraz wymagania dotyczące opakowań wielokrotnego użytku.
Obowiązkowe oznakowanie
Producenci i importerzy opakowań zostali też obarczeni obowiązkiem specjalnego ich oznakowania - na naklejonej etykiecie - a jeśli rozmiary na to nie pozwalają, na dołączonej do niego informacji. Na jego podstawie każdy będzie mógł określić: rodzaj materiałów wykorzystanych do produkcji opakowania, możliwość wielokrotnego użytku, przydatność do recyklingu. Oznakowanie powinno być wyraźne, widoczne i czytelne oraz zachować trwałość również po otwarciu opakowania. Minister, kierując się potrzebą stworzenia jednolitego systemu oznakowania, określi w rozporządzeniu wzory oznaczeń opakowań.
Kolejny obowiązek producentów opakowań (importerów i eksporterów) to składanie właściwemu marszałkowi województwa rocznego sprawozdania o masie wytworzonych, przywiezionych z zagranicy oraz wywiezionych za granicę opakowań, i to według rodzaju materiału, z jakich zostały wykonane. Ma na to czas do 31 marca następnego roku. Wzory formularzy do składania sprawozdań określi minister. Właściwość miejscową marszałka ustala się według siedziby (miejsca zamieszkania) producenta, importera lub eksportera. Gdy nie ma on siedziby na terenie kraju, właściwy będzie marszałek województwa mazowieckiego.
Inni producenci muszą
Obowiązki spadną także na producentów (importerów i eksporterów) produktów w opakowaniach. Większość z nich określono w innym projekcie ustawy (o odpadach). Tu jednak nakazano eksporterowi produktów w opakowaniach składać właściwemu marszałkowi województwa roczne sprawozdanie o masie wywiezionych za granicę opakowań. Zrobi to też na specjalnym formularzu i według wzoru.
Producent (importer) substancji toksycznych, rakotwórczych, mutagennych lub niebezpiecznych dla środowiska (dalej: niebezpiecznych) musi ustalić wysokość kaucji na opakowanie jednostkowe tych substancji i odebrać od sprzedawcy opakowania wielokrotnego użytku i odpady opakowaniowe po tych substancjach.
Jeżeli zwrot kaucji przez sprzedawcę jest niemożliwy z powodu przerwy lub zakończenia działalności, taki producent (importer) musi sam przyjmować od użytkowników opakowania wielokrotnego użytku i odpady opakowaniowe i sam zwracać kaucję.
Sprzedawca powinien
Sprzedawcy będą informować nabywców o systemie zwrotu opakowań, zbiórce i odzysku, w tym recyklingu, a także - o właściwym postępowaniu z odpadami opakowaniowymi i stosowanych oznaczeniach. Jednostki handlu detalicznego zostaną zobowiązane do przyjmowania "na wymianę" opakowań wielokrotnego użytku po produktach, które znajdują się w ich ofercie handlowej. Hipermarkety (tzn. jeśli ich powierzchnia handlowa przekracza 2 tys. mkw.) poprowadzą na własny koszt selektywną zbiórkę odpadów opakowaniowych, według ich rodzajów. Sprzedawca produktów niebezpiecznych (o nich wyżej) musi pobrać kaucję i przyjmować opakowania z powrotem. Potrzebne mu będzie zezwolenie na prowadzenie działalności związanej ze zbieraniem lub transportem odpadów opakowaniowych. Kupujący natomiast zostanie zobowiązany do zwrotu sprzedawcy opakowań. Nadzór nad wykonaniem tych obowiązków obejmie Inspekcja Handlowa.
Marszałek monitoruje
Wszystko, co dzieje się z odpadami w województwie, musi opisać w raporcie marszałek województwa i raport ten przesłać ministrowi. Ma na to czas do 30 czerwca następnego roku. Aby raport ten odpowiadał warunkom ujednoliconego systemu zbierania danych, wzory formularza raportu określi rozporządzenie.
Przepisy karne
Dwanaście nowych wykroczeń będzie zagrożonych karą grzywny orzekaną w trybie przepisów o postępowaniu w sprawach o wykroczenia. Jest wśród nich m.in. niewykonanie opakowania w sposób umożliwiający jego wielokrotny użytek i późniejszy odzysk, a jeśli nie jest możliwe spełnienie obu tych wymagań - to przynajmniej odzysk. Taką samą sankcją grozi niezapewnienie zgodnej z przepisami maksymalnej zawartości w opakowaniu metali ciężkich. Musi się z nią liczyć także ten, kto nie złoży sprawozdania marszałkowi województwa albo wprowadzi do obrotu opakowanie bez wymaganego oznakowania. Sprzedawca, który nie przyjmuje od użytkowników opakowań wyrobów niebezpiecznych albo nie przyjmuje na wymianę opakowań wielokrotnego użytku, będzie karany w identyczny sposób.
W okresie przejściowym
Ustawa ma wejść w życie z dniem ogłoszenia. Nie zmieni wymagań stawianych obecnie opakowaniom na podstawie odrębnych przepisów (np. na podstawie ustawy o warunkach zdrowotnych żywności i żywienia). Do końca 2007 r. dopuszcza wyższą od maksymalnej zawartość czterech metali ciężkich; na ile wyższą - określi minister w rozporządzeniu. W sprawach dotyczących postępowania z odpadami opakowaniowymi w zakresie nie uregulowanym w ustawie stosować się będzie przepisy o odpadach.
Stosować się ją będzie do opakowań, które są przedmiotem działalności gospodarczej na terenie kraju oraz wprowadzanych na polski obszar celny w ramach procedury dopuszczenia do obrotu. Poza jej zasięgiem pozostaną tylko opakowania eksportowane. Aby nie było wątpliwości: w rozumieniu projektu opakowaniem jest wszystko, w czym kupujemy cokolwiek. Chodzi o wyrób wykonany z jakichkolwiek materiałów, przeznaczony do przechowywania, ochrony, przewozu, dostarczania lub prezentacji wszelkich produktów - od surowców do towarów przetworzonych.
Wielokrotny użytek i późniejszy odzysk
Długa jest lista obowiązków producentów i importerów opakowań. Mają baczyć na jak najmniejszą szkodliwość dla środowiska tych produktów. Ich objętość i masa opakowań ma być ograniczona do niezbędnego minimum. Trzeba je zaprojektować i wykonać tak, by możliwy był ich wielokrotny użytek i późniejszy odzysk, "a jeśli nie jest możliwe spełnienie obu tych wymagań, to przynajmniej odzysk", najlepiej - recykling. Mają zawierać możliwie najmniejszą ilość substancji i materiałów stwarzających zagrożenie dla ludzi i środowiska.
Maksymalna suma zawartości ołowiu, kadmu, rtęci i chromu sześciowartościowego w opakowaniu nie może przekroczyć 100 mg/kg (dalej: czterech metali ciężkich). Zakłada się jednak, że minister właściwy do spraw środowiska (dalej: minister) określi w rozporządzeniu rodzaje opakowań zwolnionych z tego wymagania. Inna delegacja pozwoli mu określić zalecaną metodę odzysku oraz wymagania dotyczące opakowań wielokrotnego użytku.
Obowiązkowe oznakowanie
Producenci i importerzy opakowań zostali też obarczeni obowiązkiem specjalnego ich oznakowania - na naklejonej etykiecie - a jeśli rozmiary na to nie pozwalają, na dołączonej do niego informacji. Na jego podstawie każdy będzie mógł określić: rodzaj materiałów wykorzystanych do produkcji opakowania, możliwość wielokrotnego użytku, przydatność do recyklingu. Oznakowanie powinno być wyraźne, widoczne i czytelne oraz zachować trwałość również po otwarciu opakowania. Minister, kierując się potrzebą stworzenia jednolitego systemu oznakowania, określi w rozporządzeniu wzory oznaczeń opakowań.
Kolejny obowiązek producentów opakowań (importerów i eksporterów) to składanie właściwemu marszałkowi województwa rocznego sprawozdania o masie wytworzonych, przywiezionych z zagranicy oraz wywiezionych za granicę opakowań, i to według rodzaju materiału, z jakich zostały wykonane. Ma na to czas do 31 marca następnego roku. Wzory formularzy do składania sprawozdań określi minister. Właściwość miejscową marszałka ustala się według siedziby (miejsca zamieszkania) producenta, importera lub eksportera. Gdy nie ma on siedziby na terenie kraju, właściwy będzie marszałek województwa mazowieckiego.
Inni producenci muszą
Obowiązki spadną także na producentów (importerów i eksporterów) produktów w opakowaniach. Większość z nich określono w innym projekcie ustawy (o odpadach). Tu jednak nakazano eksporterowi produktów w opakowaniach składać właściwemu marszałkowi województwa roczne sprawozdanie o masie wywiezionych za granicę opakowań. Zrobi to też na specjalnym formularzu i według wzoru.
Producent (importer) substancji toksycznych, rakotwórczych, mutagennych lub niebezpiecznych dla środowiska (dalej: niebezpiecznych) musi ustalić wysokość kaucji na opakowanie jednostkowe tych substancji i odebrać od sprzedawcy opakowania wielokrotnego użytku i odpady opakowaniowe po tych substancjach.
Jeżeli zwrot kaucji przez sprzedawcę jest niemożliwy z powodu przerwy lub zakończenia działalności, taki producent (importer) musi sam przyjmować od użytkowników opakowania wielokrotnego użytku i odpady opakowaniowe i sam zwracać kaucję.
Sprzedawca powinien
Sprzedawcy będą informować nabywców o systemie zwrotu opakowań, zbiórce i odzysku, w tym recyklingu, a także - o właściwym postępowaniu z odpadami opakowaniowymi i stosowanych oznaczeniach. Jednostki handlu detalicznego zostaną zobowiązane do przyjmowania "na wymianę" opakowań wielokrotnego użytku po produktach, które znajdują się w ich ofercie handlowej. Hipermarkety (tzn. jeśli ich powierzchnia handlowa przekracza 2 tys. mkw.) poprowadzą na własny koszt selektywną zbiórkę odpadów opakowaniowych, według ich rodzajów. Sprzedawca produktów niebezpiecznych (o nich wyżej) musi pobrać kaucję i przyjmować opakowania z powrotem. Potrzebne mu będzie zezwolenie na prowadzenie działalności związanej ze zbieraniem lub transportem odpadów opakowaniowych. Kupujący natomiast zostanie zobowiązany do zwrotu sprzedawcy opakowań. Nadzór nad wykonaniem tych obowiązków obejmie Inspekcja Handlowa.
Marszałek monitoruje
Wszystko, co dzieje się z odpadami w województwie, musi opisać w raporcie marszałek województwa i raport ten przesłać ministrowi. Ma na to czas do 30 czerwca następnego roku. Aby raport ten odpowiadał warunkom ujednoliconego systemu zbierania danych, wzory formularza raportu określi rozporządzenie.
Przepisy karne
Dwanaście nowych wykroczeń będzie zagrożonych karą grzywny orzekaną w trybie przepisów o postępowaniu w sprawach o wykroczenia. Jest wśród nich m.in. niewykonanie opakowania w sposób umożliwiający jego wielokrotny użytek i późniejszy odzysk, a jeśli nie jest możliwe spełnienie obu tych wymagań - to przynajmniej odzysk. Taką samą sankcją grozi niezapewnienie zgodnej z przepisami maksymalnej zawartości w opakowaniu metali ciężkich. Musi się z nią liczyć także ten, kto nie złoży sprawozdania marszałkowi województwa albo wprowadzi do obrotu opakowanie bez wymaganego oznakowania. Sprzedawca, który nie przyjmuje od użytkowników opakowań wyrobów niebezpiecznych albo nie przyjmuje na wymianę opakowań wielokrotnego użytku, będzie karany w identyczny sposób.
W okresie przejściowym
Ustawa ma wejść w życie z dniem ogłoszenia. Nie zmieni wymagań stawianych obecnie opakowaniom na podstawie odrębnych przepisów (np. na podstawie ustawy o warunkach zdrowotnych żywności i żywienia). Do końca 2007 r. dopuszcza wyższą od maksymalnej zawartość czterech metali ciężkich; na ile wyższą - określi minister w rozporządzeniu. W sprawach dotyczących postępowania z odpadami opakowaniowymi w zakresie nie uregulowanym w ustawie stosować się będzie przepisy o odpadach.
Komentarze
spoko
fajnie wykonane